هشدار درباره بحران برق در صنایع انرژی‌بر؛ مجلس باید فوراً وارد عمل شود

مهدی عرب صادق، کارشناس حوزه انرژی، در گفت‌وگو با صنعت مالی، با بیان اینکه «بخش‌های انرژی‌بر کشور یکی از دشوارترین مقاطع تاریخی خود را سپری می‌کنند» هشدار داد: افت تولید تا مرز ۳۰ درصد در برخی مجتمع‌های بزرگ تنها بخش سطحی از یک بحران عمیق‌تر است. بر پایه داده‌های میدانی، آسیب‌های مستقیم ناشی از قطعی‌های برق در نیمه نخست امسال از ۱۵ هزار میلیارد تومان فراتر رفته است.

وی با اشاره به جایگاه کلیدی صنایع انرژی‌بر در اقتصاد کشور تصریح کرد: این صنایع بیش از ۲۰ درصد صادرات غیرنفتی را بر عهده دارند و حدود ۸ درصد از تولید ناخالص داخلی به آن‌ها وابسته است. تداوم این وضعیت، عملاً به معنی ضربه زدن به ستون فقرات اقتصاد ملی است.

انتقاد از رویکردهای شعاری و غیرکارشناسی در حوزه مدیریت انرژی

 عرب صادق در پاسخ به پرسشی درباره برنامه وزارت نیرو برای عبور از بحران، با انتقاد از آنچه «رویکرد شعاری و غیرکارشناسی» این وزارتخانه خواند، گفت: حتی طرح‌هایی که از سوی وزیر ارائه شده‌اند، مبتنی بر درک دقیق و واقع‌بینانه از وضعیت موجود نیستند. پیش از این نیز در یادداشت‌های تخصصی، نسبت به اشتباهات جدی در محاسبات طرح‌های مرتبط با مدیریت مصرف و توسعه نیروگاهی هشدار داده شده بود. اکنون نیز با وجود ادعای افزایش ظرفیت تولید برق، بخش زیادی از خاموشی‌ها – حدود ۴۰ درصد – به نارسایی‌های زیرساختی در انتقال و توزیع بازمی‌گردد. آیا این مسأله، نتیجه بی‌توجهی به تخصص در مدیریت نیست؟

این تحلیلگر حوزه انرژی با استناد به ظرفیت‌های قانونی مجلس، خواستار ورود سریع کمیسیون انرژی به موضوع شد و گفت: نمی‌توان منتظر ماند تا بحران در تابستان شدت یابد. باید از وزیر نیرو خواسته شود هرچه سریع‌تر در جلسه‌ای اضطراری، برنامه عملیاتی خود را به تفکیک اقدامات، جدول زمانی و اهداف، ارائه دهد. این برنامه باید به سؤالات مهمی پاسخ دهد؛ از جمله اینکه: چه برنامه‌ای برای نوسازی شبکه فرسوده با تلفات بالای ۲۰ درصد در نظر گرفته شده؟ چه اقداماتی برای جذب سرمایه‌گذاری در انرژی‌های نو انجام شده؟ و چرا صنایع راهبردی در اولویت تأمین برق قرار ندارند؟

وی افزود: تعطیلی هر واحد صنعتی بزرگ، تنها زیان اقتصادی نیست، بلکه تهدیدی برای هزاران شغل مستقیم و غیرمستقیم است. طبق برآوردهای غیررسمی، دست‌کم صدها واحد کوچک و متوسط در ماه‌های آینده در معرض تعطیلی قرار دارند. از سوی دیگر، الزام به استفاده از مولدهای گران‌قیمت و آلاینده، هزینه تولید را چند برابر کرده و رقابت‌پذیری محصولات ایرانی را در بازارهای جهانی به‌شدت تضعیف کرده است.

ضرورت پاسخ‌خواهی از وزیر نیرو

عرب صادق در پاسخ به سؤالی درباره احتمال استیضاح وزیر نیرو، ضمن تأکید بر لزوم پاسخ‌خواهی از شخص وزیر گفت: گرچه استیضاح در چارچوب قانون، ابزار قابل استفاده‌ای است، اما پیش از آن باید از مکانیسم‌های سریع‌تری مانند طرح سؤال استفاده کرد. وزیر نیرو موظف است در اسرع وقت گزارشی شفاف و مستند از برنامه‌های خود ارائه دهد. اگر این گزارش نتواند تضمینی برای پایداری برق در صنایع راهبردی ارائه کند، طبیعی است که نه مجلس و نه افکار عمومی دیگر تاب این ناکارآمدی را نخواهند داشت.

وی در پایان هشدار داد: اگر امروز در برابر این بحران واکنش نشان داده نشود، فردا با خاموشی‌هایی روبه‌رو خواهیم بود که نه فقط صنایع بزرگ، بلکه کل بخش تولید کشور را فلج خواهد کرد. آیندگان قضاوت خواهند کرد که آیا مجلس در این بزنگاه از منافع ملی دفاع کرد یا با سکوت، مسیر بحران را هموار ساخت.

بیشتر بخوانید:

برای واقعی شدن قیمت برق و آب باید بورس انرژی را به رسمیت شناخت/ نقدینگی سرگردان فرصتی مغتنم برای بورس انرژی