تولید ریالی و فروش دلاری بزرگ‌ترین رانت اقتصاد ایران

مجید گودرزی در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت مالی با تاکید بر اینکه در زمینه نرخ ارز با چالش‌های متعددی مواجه شده‌ایم، اظهار کرد: دولت روحانی به بهانه قاچاق ارز و تحریم‌ها قیمت ارز را 9 برابر کرد که این قیمت براساس قدرت نرخ ریال نبود، بلکه بر مبنای یک قیمت دستوری و غیرواقعی بود.

وی اضافه کرد: بعد از دولت روحانی در دولت شهید رئیسی روابط با دولت‌های همسایه حسنه شد و کشورهایی که اقدام به جمع‌آوری ارز از بازار ایران می‌کردند تقریباً اقدام به عقب‌نشینی کردند.

این کارشناس اقتصادی بیان کرد: متأسفانه قیمت ارز تصنعی همچنان بالا ماند و عواقب بسیار نامناسبی داشت و به جرأت می‌توان گفت که اثرات ارز ساختگی و قیمت ارز دستوری از تحریم هم بالاتر بود.

گودرزی متذکر شد: ای کاش مجاب می‌شدیم تحریم را بپذیریم تا اینکه نرخ ارز ساختگی را بر اقتصاد کشورمان تحمیل کنیم که عواقب بسیار وحشتناکی داشت، ازجمله اینکه قاچاق تبدیل به غارت شد.

وی یادآور شد: به‌دلیل اختلاف قیمت‌ها در داخل و خارج از کشور قاچاق شدت بسیار زیادی پیدا کرد و قیمت‌ کالاهایی که مردم قادر به تأمین آن نبودند در کشورهای همسایه قیمت‌ها ناچیز محسوب می‌شد که متٔسفانه مشاهده کردیم که دام مولد قاچاق می‌شد یا گندم نایاب شد و مرغ و گوشت قیمت‌های نجومی پیدا کردند، در حالی که قیمت کشورهای همسایه و جهانی ثابت بودند.

این کارشناس اقتصادی متذکر شد: به‌عنوان مثال تصور کنید قیمت هر کیلوگرم پسته 10 دلار است و زمانی که ارز 4 هزار و 200 تومان است قیمت قیمت هر کیلوگرم پسته 42 هزار تومان می‌شود، اما وقتی قیمت دلار 70 هزار تومان است صادرات هر کیلوگرم پسته با 10 دلار 700 هزار تومان است!

گودرزی تصریح کرد: 10 دلار در کشورهای خارجی ثابت باقی ماند و رقم زیادی محسوب نمی‌شود، اما برای مصرف‌کننده داخلی این بحران بزرگی ایجاد کرده است.

وی عنوان کرد: سایر کالاها هم به این ترتیب، متأسفانه تأمین بخشی از بودجه و درآمدزایی دولت از محل نرخ ارز بحران ایجاد کرده است، شرکت صادرات‌محور بدانند که ازچند سودی بیشتر به حاشیه‌ سودی نجومی دست پیدا کرده‌اند و بدون یک ریال ارزش افزوده بیشتر درآمد ریالی‌شان چندین برابر شده که متأسفانه تولید ریالی و فروش دلاری بزرگ‌ترین رانت تاریخ اقتصاد ایران را رقم زده و از سویی تداوم این روند به تولید کشور و تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان آسیب وارد می‌کند.

عرضه محصولات ایرانی در کشورهای همسایه با قیمت ارزان

این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: مردم در بسیاری از مواقع قادر به تأمین مایحتاج اولیه خود هم نیستند، اما محصولات ایرانی در کشورهای همسایه بسیار ارزان‌قیمت شده است.

گودرزی بیان کرد: از سویی دارای صنایع سنگین هستیم که ریالی تولید و دلاری صادر می‌کنند و حتی برخی این صنایع کالاها را به بازار داخلی با قیمت جهانی عرضه می‌کنند؛ برخی کارگران ما در ماه 200 دلار یا شاید کمتر حقوق دریافت می‌کنند که در مقایسه با منطقه و جهان رقم بسیار پایینی محسوب می‌شود و حداقل‌های معیشت مردم را هم تأمین نمی‌کند.

وی گفت: با فروش ریالی و تولید ریالی مشکلی نداریم یا فروش دلاری و درآمد دلاری مسئله‌ای ندارد؛ اما آنجا که با ریال و کارگر بسیار ارزان‌قیمت کالایی تولید و به همان کارگر با قیمت دلاری محصولات فروخته می‌شود وضعیت نامناسبی ایجاد می‌کند که دولت نتوانسته پرداخت‌های انتقالی را انجام دهد و قدرت خرید مردم را ترمیم کند.

این کارشناس اقتصادی در بخش دیگری از گفت‌وگو با خبرنگار صنعت مالی با پیش‌بینی تورم کالا و خدمات مصرفی در سال آینده چنین توضیح داد: تورم نشأت‌گرفته از دستکاری‌هایی است که در شاخص‌های مهم اقتصادی مانند نرخ ارز اتفاق می‌افتد و تصور می‌کنم اگر دولت‌ها کاری نکنند مشکل‌ساز می‌شود؛ چراکه بسیاری از کالاها باید با قیمت پایین‌تری به مردم عرضه شوند و هیچ رابطه‌ای بین قیمت‌ها و بهای تمام شده وجود ندارد و تصور می‌کنم بحث رانت نرخ ارز و تورم تأثیرگذار بوده است.

گودرزی افزود: با توجه به انتخاب ترامپ به‌عنوان رئیس جمهور آمریکا و احتمال پایان جنگ منطقه‌ای فکر می‌کنم قیمت‌ها مقداری تعدیل می‌شود و امیدواریم بخش بزرگی از نقدینگی تولید شده به سمت بورس برود که قیمت‌های آن به کف رسیده و بین 8 تا 10 درصد قیمت واقعی سهام عرضه می‌شود.