مصنوعات طلا یا طلای آب‌شده؛ کدام‌یک مناسب سرمایه‌گذاری است؟

عبادالله محمدولی، کارشناس بازار طلا، در گفت‌وگو با صنعت مالی، درباره آینده بازار طلا پس از فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های شورای امنیت، به بررسی ابعاد داخلی و جهانی این بازار پرداخت.

وی با اشاره به افزایش هیجان خرید طلا در بازار داخلی اظهار کرد: در هفته‌های اخیر به دلیل نگرانی مردم از کاهش ارزش پول ملی، تب و تاب خرید طلا به شدت افزایش یافته است. این موضوع موجب شده قیمت‌ها در بازار سکه و طلا بیش از پیش ملتهب شود.

محمدولی درباره چشم‌انداز بازار پس از فعال شدن مکانیسم ماشه گفت: اگرچه انتظار می‌رود دولت تلاش کند بازار را کنترل کند، اما واقعیت این است که قیمت طلا وابستگی جدی به تحولات جهانی دارد. بنابراین امکان تجربه قیمت‌های بالاتر از سطوح فعلی وجود دارد.

وی در توضیح شرایط بازار جهانی طلا افزود: اولین شاخص تأثیرگذار بر قیمت در بازارهای مختلف، نرخ انس جهانی است. وقتی به روند پنجاه ساله انس جهانی نگاه می‌کنیم، شاهد رشد تدریجی و کند آن هستیم. دلیل اصلی این موضوع، سیاست‌های موسسات مالی برای جذب و حفظ مشتریان بوده که همواره تلاش کرده‌اند بازارهای مالی را جذاب‌تر از بازار طلا جلوه دهند.

هزینه استخراج طلا در دنیا به شدت افزایش یافته است

این کارشناس بازار طلا ادامه داد: هزینه استخراج طلا در دنیا به شدت افزایش یافته است؛ در گذشته طلا از عمق‌های کم استخراج می‌شد اما امروز به عمق‌های چند هزار متری رسیده و هزینه تولید آن بالا رفته است. به همین دلیل قیمت واقعی انس جهانی فراتر از عدد فعلی است.

محمدولی با اشاره به نقش تحولات سیاسی در نوسانات طلا گفت: در تنش‌های سیاسی جهانی، مانند جنگ روسیه و اوکراین یا بحران ونزوئلا، انس جهانی به‌یک‌باره افزایش می‌یابد؛ گاهی این رشد ۵۰ تا ۱۰۰ دلار در مدت کوتاه است. چنین افزایش‌هایی در اقتصادهای بزرگ بسیار معنادار است و اثر فوری بر بازار جهانی طلا می‌گذارد.

وی افزود: تحولات خاورمیانه از جمله رفتارهای رژیم صهیونیستی، بحران یمن و احتمال بروز رخدادهای جدید در منطقه نیز از دیگر عواملی هستند که بازار طلا را در التهاب نگه می‌دارند. از این‌رو، جهان پیرامون ما همچنان در شرایط ناپایدار قرار دارد و این وضعیت به طور مستقیم بر بازار جهانی و داخلی طلا اثر خواهد گذاشت.

این کارشناس بازار طلا تأکید کرد: با توجه به تمام شدن تدریجی منابع معدنی و افزایش هزینه استخراج، قیمت واقعی طلا در آینده بالاتر از سطح فعلی خواهد بود. بنابراین نوسانات کنونی تنها بخش کوچکی از واقعیت این بازار است و باید انتظار رشد بیشتر را داشت.

وی با اشاره به افزایش تقاضای جهانی برای طلا اظهار کرد: امروز طلا به عنوان یک کالای استراتژیک مطمئن شناخته می‌شود. اگر به داده‌های شورای جهانی طلا و گزارش‌های معتبر بین‌المللی نگاه کنیم، پس از جنگ روسیه و اوکراین حجم خرید جهانی طلا چندین برابر شده است. به طور مثال اگر در سال‌های گذشته کشورها حدود ۲۰ تن طلا خریداری می‌کردند، این رقم اکنون به ۱۵۰ یا حتی ۲۰۰ تن رسیده است. این روند نشان می‌دهد که انس جهانی باید بالاتر از سطح فعلی ارزش‌گذاری شود.

آینده طلا در بازار داخلی

محمدولی درباره آینده طلا در بازار داخلی گفت: در بازار داخلی نیز قیمت طلا همواره متأثر از نرخ ارز و قدرت پول ملی محاسبه می‌شود. متأسفانه اقتصاد ما مدت‌هاست که ثبات چندانی ندارد و بیشتر حالت خبری پیدا کرده است. این وضعیت باعث شده مردم هنگام افزایش قیمت‌ها نگران جا ماندن از بازار شوند و به خرید عجولانه روی بیاورند. اما تجربه نشان داده در بازاری ملتهب، ورود سرمایه‌های خرد خطرناک است؛ چرا که بازار طلا نیازمند سرمایه‌گذاری میان‌مدت یا بلندمدت است و کسانی که با افق کوتاه‌مدت وارد می‌شوند، در معرض ریسک جدی قرار می‌گیرند.

وی افزود: طلای کشور باید در اختیار بانک مرکزی به عنوان متولی ذخایر ملی باشد. بارها تأکید کرده‌ام که بانک مرکزی باید با سرعت و قدرت بیشتری وارد عمل شود تا بازار مدیریت شود. در غیر این صورت فعالیت کسب‌وکارهای غیررسمی و اپلیکیشن‌های بدون نظارت می‌تواند مشکلات متعددی برای مردم ایجاد کند و حتی پرونده‌های قضایی سنگینی به دنبال داشته باشد.

محمدولی تصریح کرد: ضروری است بانک مرکزی، وزارت صمت و اتحادیه‌های صنفی ورود جدی داشته باشند و بستر امنی برای خرید و فروش طلا ایجاد کنند. اگر قرار است مردم سرمایه‌گذاری کنند، باید مطمئن باشند طلایی که می‌خرند واقعی و قانونی است. رها بودن بازار آب‌شده و تبلیغات بی‌رویه آن نه تنها سرمایه مردم را تهدید می‌کند، بلکه می‌تواند به بی‌اعتمادی عمومی منجر شود.

بازار طلا باید قانونمند و شفاف باشد

وی گفت: تاکید من این است که بازار طلا باید قانونمند و شفاف باشد. بانک مرکزی و نهادهای ذی‌ربط باید اپلیکیشن‌ها و کسب‌وکارهای مجازی فعال در حوزه طلا را زیر نظر بگیرند تا مردم در سرمایه‌گذاری‌هایشان با اطمینان حرکت کنند، نه اینکه هر روز شاهد موجی از نگرانی‌ها و التهابات جدید در این بازار باشیم.

این کارشناس بازار طلا با اشاره به ضرورت ورود جدی نهادهای دولتی گفت: وزارت صمت و بانک مرکزی باید از طریق بانک‌های عامل سرمایه‌های مردم را جمع‌آوری و طلا را به‌صورت قانونی در اختیار تولیدکنندگان قرار دهند. این اقدام علاوه بر هدایت سرمایه‌ها به مسیر درست، مانع از جولان طلاهای آب‌شده در بازار می‌شود که اغلب غیرقانونی و پرخطر هستند.

محمدولی با انتقاد از رواج خرید «طلای آب‌شده» گفت: طلای آب‌شده باید فقط در بین تولیدکنندگان و فروشندگان رسمی خرید و فروش شود. برای سرمایه‌گذاران خرد توصیه می‌کنم مردم به جای خرید این نوع طلا، به سمت طلا و زیورآلات مصنوعی بروند که هم قانونی است و هم امکان استفاده عملی دارد. لازم است در آینده تدابیری اتخاذ شود تا خرید و فروش طلا در فضای امن و شفاف انجام شود.

این کارشناس بازار طلا در پایان پیش‌بینی کرد: تحولات سیاسی کشور ابتدا روی انس جهانی طلا و سپس روی بازار داخلی اثرگذار خواهد بود. با توجه به تجربه‌های گذشته و نوسانات اخیر، پیش‌بینی من افزایش قیمت طلا در آینده است، مگر اینکه با موفقیت دیپلماسی و مذاکرات، شرایط تغییر کند. در غیر این صورت روند فعلی بازار افزایشی خواهد بود.