برخی اطلاعات و آمار از راهپیمایی اربعین برای بسیاری از مردم حتی کسانیکه قدم در این مسیر گذاشته اند شگفت آور است.
به گزارش صنعت مالی، هر ساله جمعیت زیادی از مشتاقان اباعبدالله الحسین ع خود را برای انجام مناسک اربعین به کشور عراق می رسانند. این راهپیمایی بزرگ از دیرباز در این کشور انجام می شده اما در سال های گذشته استقبال از این راهپیمایی و ورود زائران به عراق از اقصی نقاط جهان به اوج خود رسیده است تا جاییکه طبق آمارهای مختلف چیزی حدود ۲۳تا ۲۵میلیون نفر خود را به عراق رسانده تا بتوانند در این همایش عظیم و پرشکوه مردمی شرکت نمایند.
بی تردید سطور این گزارش در بیان حال و هوای این گردهمایی و اظهار احساسات شیعیان به سید و سالار شهیدان فاقد توانمندی است اما فراخور بستر سایت صنعت مالی در بیان مسائل اقتصادی در این گزارش سعی بر آنست تا قسمتی از مسائل اقتصادی موجود در این راهپیمایی عظیم را مرور کنیم:
۱. طبق آمار رسمی آستان مقدس حضرت عباس (س) سال گذشته چیزی حدود ۲۲ میلیون و ۱۹ هزار زائر در موسم اربعین خود را به کربلا رسانده اند. این تعداد زائر شامل مردم عراق و سایر کشورهای منطقه و جهان است. از این تعداد بیش از پنج میلیون نفر زائرانی هستند که از دیگر کشورها وارد عراق شدند.
بی شک حضور این تعداد زائر در یک موسم ۲۰ روزه نشانگر حجم بالای توانمندی کشور عراق در ارائه خدمات بهداشتی، زیرساختی، تغذیه و حمل و نقل است.
هر زائر بطور میانگین حدود پنج روز در کشور عراق اقامت دارد.
کشور عراق تمامی خدمات اسکان و تغذیه را بصورت کاملا رایگان در اختیار این زائران قرار می دهد بطوریکه سه وعده غذایی به همراه میان وعده های مختلف نوشیدنی و خوراکی در اختیار زائران قرار می گیرد بدون آنکه مبلغی از آن ها دریافت شود.
برای اینکه بدانیم این خدمات به چه اندازه خارق عادت و خارج از رسومات اقتصادی و گردش مالی مرسوم در صنعت توریسم دنیا است، مثالی از این قرار ارائه می گردد:
طبق استاندارد الگوی مصرف یک فرد بطور میانگین نیازمند استفاده روزانه از ۱۳۰ لیتر آب برای نوشیدن و استحمام است، این عدد را ضرب در ۲۲ میلیون (تعداد زوار) و ضرب در تعداد روزهای این موسم نمائید. به بیان ساده چیزی حدود ۲ میلیارد و ۸۶۹ میلیون لیتر به صورت روزانه نیازمندی آب زوار در اربعین است. البته این عدد بی شک در ایام گرم سال بسیار بیشتر خواهد شد. تامین این حجم بالای فقط آب نشان می دهد که دولت و گروههای مردمی عراق چه میزان موفق عمل کرده اند بطوریکه هیچ زائری از تشنگی و مسائل مرتبط با شستشوی شخصی شکایتی ندارد.
از سوی دیگر تمامی زوار در این موسم از انواع و اقسام مختلف غذاها، دسرها و میوه ها بهره مند می شوند که تحلیل چگونگی تأمین این حجم از مواد خشک آن اعم از برنج، گوشت، حبوبات و گندم مجال دیگری را می طلبد.
با تعمیم فرمولی که در باب تامین آب شرب و شستشو برای زوار اربعین بیان شد می توان اینگونه بیان کرد که تامین مواد خشک غذایی، پخت و تقسیم آن در میان زوار یک مسأله خارج از فرمولهای اقتصادی و گردش های مالی است که می توان از همین منظر به عظمت اربعین که هرساله بر جمعیت آن افزوده می شود، نگریست.
۲. حمل و نقل تنها مصدری است که زائر قبل از سفر برای آن برنامه ریزی می کند. نکته قابل توجه در کرایه حمل و نقل در عراق این است که این کرایه ها از مبادی تا مقاصد مختلف یک قیمت متناسب و یکسانی را نسبت به سال گذشته داشته و نوسان بالایی را تجربه نکرده است. به عنوان مثال کرایه از مبدا مهران( زرباطیه عراق) تا مقصد کربلا و نجف هر ساله چیزی حدود ۱۰ تا ۱۵ هزار دینار بسته به نوع وسیله نقلیه عراقی است که این مبلغ در سال های گذشته نیز به همین مقدار بوده است.
۴. طبق مشاهدات میدانی خبرنگار صنعت مالی از وضعیت مسیرهای عراقی در سال ۱۴۰۳، وضعیت جاده های عراق در مقایسه با سالهای گذشته بسیار مطلوب تر شده است که این امر نشان دهنده توجه دولت عراق به مسأله اربعین و تامین رفاه زوار است. بی شک وضع موجود، مطلوب نبوده و نیازمند برنامه ریزی و تامین مالی بیشتر برای سال های آینده است.
۵. افزایش حجم بالای تبادلات خرد اقتصادی نیز از ویژگی های دیگر مسائل اقتصادی اربعین است. غالب زوار خود را ملزم به تهیه سوغاتی عراقی می نمایند. در این میان خرید محصولاتی نظیر دهین عراقی، انگشتر، پارچه و لباس عربی دارای اقبال است، که این میزان از خرید و فروش مورد رضایت کسبه عراقی است.
۶. توسعه فرهنگ فیما بینی: در برخورد میان ملیت ها و ادیان در موسم اربعین، نوع نوینی از اشتراک فرهنگ حول محور مذهب در کنار یکدیگر شکل می گیرد. انتقال فرهنگ و توسعه آن همواره مورد بررسی اقتصاد به عنوان یک شاخص کیفی اقتصاد می باشد. اربعین شاخص کیفی اقتصاد در توسعه و انتقال فرهنگ ها را افزایش داده است. به بیان دیگر در اربعین برخورد فرهنگ های مختلف، فرهنگی مشترک میان ملیت ها و ادیان را به وجود آورده است که در آن روح کار جمعی و تشکیلاتی، تعاون و همکاری در رسیدن به یک هدف و تعامل سازنده با یکدیگر را شامل می شود. بی شک این شاخص از شاخص های کیفی اقتصادی و دارای دامنه تاثیر گذاری در طولانی مدت می باشد.
۷. در پایان ذکر این نکات ضروری به نظر می رسد:
الف) اربعین جدای از ورود دولت ها در جهت تامین زیر ساخت ها، متکی بر ظرفیت های مردمی نظیر خدمات رسانی مواکب عراقی و سایر مواکب کشورهای شرکت کننده در این همایش بین المللی است. اگر کمک های مردمی و اقبال خاص اقشار مختلف مردم نباشد بی شک پذیرایی از این جمعیت میلیونی کار بسیار دشواری خواهد بود.
ب) طبق بیان امام معصوم، اربعین در آخر الزمان احیاء می گردد و بی شک حضور و مشارکت این جمعیت میلیونی از تمامی ملیت ها و ادیان و تحلیل چگونگی تأمین بستر این همایش بزرگ نشان دهنده وجود اراده ای مافوق اراده انسان می باشد که خود گویای مسأله دیگری است در بیان آنچه امام عصر ع هنگام ظهور خود را با آن می شناسانند.
ج) وجود ملیت های خارج از جغرافیای منطقه، از جمله چین، تونس، هند، امریکا، کانادا، آفریقا در کنار ادیان یهودی و مسیحی و… حاکی از استقبال گسترده از اربعین در سال های آینده است که این امر نیازمند توجه دولت های دخیل در توسعه زیرساخت ها می باشد.