به گزارش خبرنگار صنعت مالی تنشهای جدید در برنامه هستهای ایران و احتمال واکنش ایران به بیانیه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی موضوع این گزارش خواندنی است.
در پی گزارشهای اخیر مبنی بر احتمال صدور بیانیهای از سوی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) علیه ایران، مقامات جمهوری اسلامی هشدار دادهاند که در صورت صدور چنین بیانیهای، ایران به سرعت اقداماتی هستهای را به منظور پاسخگویی انجام خواهد داد.
این اقدامات شامل پمپاژ گاز به داخل سانتریفیوژها و فعال کردن مدلهای پیشرفتهتری از سانتریفیوژهایی است که ایران پیش از این در تأسیسات هستهای خود نصب کرده است.
به گزارش منابع دیپلماتیک، شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی احتمالاً به زودی بیانیهای علیه ایران منتشر خواهد کرد، که شامل نگرانیهایی درباره نقض تعهدات هستهای ایران طبق توافق برجام است.
آژانس، که نظارت بر برنامه هستهای ایران را بر عهده دارد، از سالها پیش در حال بررسی فعالیتهای هستهای ایران بوده و گزارشهای مختلفی از جمله غنیسازی اورانیوم در سطوح بالاتر از حد مجاز را منتشر کرده است.
در واکنش به این تهدیدات، مقامات ایرانی اعلام کردهاند که اگر این بیانیه به تصویب برسد، ایران هیچگونه تعلل یا تأخیری در اجرای اقدامات لازم نخواهد داشت.
این اقدامات شامل تزریق گاز به سانتریفیوژها و فعالسازی سانتریفیوژهای پیشرفتهای است که در تأسیسات نطنز و فردو نصب شدهاند.
این سانتریفیوژها، که از نسلهای جدید و پیشرفتهتر هستند، قادر به غنیسازی اورانیوم با سرعت بالاتری هستند و به ایران این امکان را میدهند که توانایی خود را در تولید سوخت هستهای افزایش دهد.
توافق هستهای برجام که در سال 2015 میان ایران و گروه 1+5 (آلمان و پنج کشور دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد) به امضاء رسید، در واقع هدف خود را محدود کردن برنامه هستهای ایران در ازای کاهش تحریمها قرار داده بود. با این حال، پس از خروج ایالات متحده از برجام در سال 2018 تحت فرمان رئیسجمهور وقت، دونالد ترامپ، و بازگشت تحریمها، ایران به تدریج گامهایی را برای کاهش تعهدات خود در این توافق برداشت.
این تحولات نگرانیهایی را در میان کشورهای غربی و کشورهای منطقه ایجاد کرده است، زیرا افزایش تواناییهای هستهای ایران میتواند به تشدید تنشها در منطقه و بر هم خوردن تعادل قدرتهای جهانی منجر شود.
کشورهای غربی به ویژه نگرانند که ایران ممکن است با دستیابی به تکنولوژی هستهای پیشرفته، به سوی تولید سلاح هستهای گام بردارد.
در صورت تشدید تنشها و واکنشهای سریع ایران، ممکن است شاهد بازگشت مجدد تحریمها و فشارهای دیپلماتیک از سوی کشورهای غربی باشیم.
کارشناسان معتقدند که چنین تحولی میتواند مذاکرات هستهای را پیچیدهتر کرده و مانع از هر گونه توافق جدید با ایران شود. علاوه بر این، چنین تنشهایی میتواند بر روابط ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و دیگر سازمانهای بینالمللی تأثیر بگذارد و مسیر دیپلماسی را با چالشهای جدی مواجه کند.
در نهایت، این تحولات میتواند بر سیاستهای داخلی و خارجی ایران نیز تأثیرگذار باشد. در داخل کشور، برخی از تحلیلگران بر این باورند که ممکن است اقدامات هستهای ایران به تقویت موقعیت داخلی دولت کمک کند، در حالی که برخی دیگر هشدار میدهند که این مسیر ممکن است باعث انزوای بیشتر ایران در سطح بینالمللی شود.
بیشتر بخوانید
با توجه به حساسیت بالای مسائل هستهای و تنشهای اخیر میان ایران و کشورهای غربی، این موضوع یکی از مهمترین مسائل دیپلماتیک و امنیتی در منطقه خاورمیانه و سطح جهانی باقی خواهد ماند.
در آینده نزدیک، بیانیههای آژانس بینالمللی انرژی اتمی و واکنشهای ایران ممکن است رویدادهایی سرنوشتساز برای برنامه هستهای این کشور رقم بزند.
منابع : خبرگزاریها، گزارشهای رسمی آژانس بینالمللی انرژی اتمی و تحلیلهای کارشناسان.