آیا تهران، ساکنین خود را می‌بلعد؟!/ مقایسه حمل و نقل عمومی تهران با نیویورک

به گزارش صنعت مالی، حمل و نقل عمومی در تهران کمبودهای زیادی دارد تعداد اتوبوس های کلانشهر تهران به اندازه کافی نیست و خطوط مترو پایتخت نیز پاسخ همه ساکنین و ترددهای شهر را نمی دهد. علت بخش زیادی از مشکلات تهران چیزی جز کمبود وسایل نقلیه عمومی نیست. مقایسه حمل و نقل عمومی تهران با شهرهای بزرگ دنیا نشان می دهد فاصله زیادی بین تعدد وسایط نقلیه عمومی تهران با اکثر شهرهای جهان است. مقایسه حمل و نقل تهران با نیویورک از این جهت که جمعیت یکسانی دارند مهم است و نشان می دهد که سطح پوشش حمل و نقل عمومی تهران فاصله زیادی با نیویورک دارد.

ازدحام خودروها و آلودگی هوا به جای رنگ و شعر!

پاییز که از راه می‌رسد احساسات آدم های شهر به رنگ ها نزدیک می شود مثل برگ درختان. حس آرامش پاییزی با آن خنکای صبحگاهی و گرگ و میش دم‌ غروبش می‌تواند هر انسانی را به شور بیاورد. اما انگار حس دوست داشتنی طراوت پاییزی جایی در قصه های ما بود و در کلانشهر تهران خبری از این رنگ ها و شاعرانگی نیست و به جای آن، شلوغی، آلودگی هوا و ترافیک است که عن‌قریب این شهر را در خود فرو ببرد.

از شما می پرسم آیا در دلِ کلان شهر تهران می توان ردّی از شعر، احساس و رنگ دید؟! شهری که سال‌ها است در شلوغی و ازدحام گُم شده است. حس و حال مردم این شهر هم سالها است از رنگ های پاییزی فاصله گرفته و دیگر به خاکستری نزدیک شده است. کلانشهر تهران بیش از ۸ میلیون نفر جمعیت دارد که بعضی اوقات به بیش از ۱۰ میلیون نفر می سد. وسعت این شهر۷۲۰ کیلومتر مربع، که از اطراف در حال توسعه یافتن است. کلان شهری که روز به روز در حال شلوغ تر شدن است.

تهران در حال بلعیده شدن است

به نظر می آید باید فکر اساسی کرد؛ جمعیت خودروها و وسایل نقلیه‌ در تهران بیش از ظرفیت موجود آن است. شهرک‌ها و حومه تهران روز به روز در حال گسترده تر شدن هستند و چیزی نمانده که از جهت وسعت و جمعیت به کلانشهر تهران برسد و چه بسا در سال‌های آینده از آن پیشی بگیرد! تهران سالها است در قُرُق آلودگی هوا، کمبود وسایل نقلیه عمومی، اتوبوس های مستهلک و ترافیک وحشتناک، زندگی را برای ساکنین خود سخت کرده است. شرایط زندگی و حمل و نقل در تهران در بیشتر ساعت ها از درجه سختی عبور می‌کند و به مرز وحشت می‌رسد. این شرایط پیش گفته در همه فصول در تهران جاری است انگار قرار نیست هیچ وقت این شهر روی آرامش را به خود بگیرد.

مشکلات کلانشهر تهران از اول مهر هر سال دوچندان می شود

اما در فصل پاییز که با شروع کلاسهای درس مدارس و دانشگاه ها همراه می شود مشکلات کلان شهر تهران نیز بیشتر می شود. رنگ و بوی پاییز در تهران اصلا شبیه به رنگ و بوی آنچه که در اول این گزارش آمده است ندارد. خبری از شعر و احساس و رنگ در این شهر نیست به جای آن: شلوغی، ترافیک، آلودگی هوا و ازدحام خودروها و وسایل نقلیه در خیابان‌ها و میادین این شهر جا خوش می کند. به محض بازگشایی مدارس و دانشگاه ها در اول مهر ماه هر سال مشکلات ناشی از تردد و کمبود وسایط نقلیه و نارسایی های دیگر شهری در تهران بیش از پیش به چشم می آید. علاوه بر این تردد کارمندان، کارگران و افرادی که به هر علتی می‌خواهند در سطح شهر تردد داشته باشند جمعیت مسافران درون شهری کلانشهر را می افزایند. به معنای بهتر ازدحام خودروها نسبت به گذشته و نسبت به ماه‌هایی که تردد کمتری در داخل شهر وجود داشت بیشتر می شود.

نبود وسایط نقلیه مناسب و به اندازه کافی در تهران

کاملا مشخص است که اگر وسایل نقلیه مناسب و در دسترس در کلان شهر تهران موجود باشد استفاده از خودروهای شخصی و تاکسی های درون شهری به حداقل می رسد اما پایتخت به علت کمبود وسایل نقلیه عمومی قادر نیست بار حمل و نقل عمومی را به دوش بکشد. ضمن اینکه باید اضافه کرد که که شلوغی‌ها و ترافیک و عبور وسایل نقلیه عمومی و شخصی تا بعد از ساعت ۲۱:۳۰ در حورهای مختلف خیابان‌های شهر تهران دیده می‌شود. کارشناسان عمده مشکل ترافیک و شلوغی پایتخت را در نبود وسایل حمل و نقل عمومی مناسب و یا به اندازه کافی می‌داند.

پوشش بار حمل و نقل عمومی تهران فقط 19 درصد

برآوردها نشان می‌دهد که فقط ۱۹ درصد از بار حمل و نقل عمومی کلان شهر تهران به عهده مترو و اتوبوسرانی تهران است. این درحالیست که در اکثر شهرهای بزرگ دنیا بخش زیادی از بار پوشش حمل و نقل عمومی شهرها بر عهده وسایط نقلیه عمومی آن شهر است. وعده های مسئولین شهر تهران هم به جایی نرسید و این کلانشهر همچنان با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کند.

شما در تهران تراموا می بینید؟!

زاکانی شهردار تهران 19 اردیبهشت گفته بود برای افزایش مطلوبیت در حمل و نقل باید به فکر توسعه زیرساخت ها باشیم. او گفت 254 کیلومتر خط مترو داشتیم که در زمان تصدی او به 303 کیلومتر رسید. در مورد ایستگاه های مترو هم اضافه کرد: از 144 ایستگاه به 155 ایستگاه رساندیم تهران در حال حاضر حدود 3000 اتوبوس دارد. او راه اندازی تراموا را هم از برنامه های شهرداری تهران ذکر کرده بود اما آنچنانکه مشاهده می کنید در تهران خبری از تراموا نیست. شهردار تهران در صحبت های اخیر خود بر هوشمند سازی و برقی شدن سامانه های حمل و نقل در تهران خبر داد اما باز هم خبر چندانی از هوشمند سازی شهر نیست و نیز برقی شدن وسایط نقلیه عمومی. از شروع تصدی زاکانی تاکنون بیش از 3 سال گذشته است اما مردم این کلانشهر به جز تعداد محدودی تاکسی و اتوبوس چینی چیز خاص دیگری را در سطح شهر، تغییرات دیگری در شهر نمی بینند. زاکانی در طول مسئولیت خود تا کنون حدود 11 ایستگاه مترو و 50 کیلومتر بر خطوط آن افزود. این یعنی به طور متوسط هر سال کمتر از 17 کیلومتر به خطوط مترو افزوده شد؛ در حالیکه در زمان قالیباف خطوط 3 و 4 و 8 مترو ساخته شد، تست گرم خط 6 انجام شد، بخش هایی از خط 7 نیز به بهره برداری رسید و خطوط مترو از 74 کیلومتر به حدود 300 کیلومتر رسید. متوسط ساخت مترو در دوره قالیباف سالانه 25 کیلومتر بود در حالیکه در دوره زاکانی حدود 17 کیلومتر خط مترو ساخته شده است. در حال حاضر تعداد قطارهای مترو تهران 217 قطار است که در 7 خط، روزانه 2.5 میلیون نفر را جابجا می کند. البته به ناوگان حمل و نقل عمومی شهر تهران باید 3000 اتوبوس را هم افزود که بخش زیادی از از آن ها مستهلک شده است. اتوبوس های چینی وعده داده شده آقای شهردار هم به تعداد محدودی مورد بهره برداری قرار گرفته است. با این وصف بخش زیادی از بار حمل و نقل عمومی به عهده تاکسی ها و خودروهای شخصی است. تعداد زیادی از جمعیت کلانشهر تهران ترجیح می دهند به علت کمبود وسایل حمل و نقل عمومی با خودروهای شخصی خود تردد داشته باشند تا با کمبودهای حمل و نقل شهر مواجه نشوند. وضعیت حمل و نقل درشهرهای بزرگ دنیا با تهران متفاوت است. در شهرهای بزرگ جهان تمهیدات ویژه ای برای تردد جمعیت شهری اندیشیده شد. شهرداری های کلانشهرها، با افزودن خطوط مترو و قطارهای متعدد و نیز مجهز کردن خطوط اتوبوسرانی، شهر را تا بخش زیادی از تاکسی‌ها و خودروهای شخصی برای جابجایی در سطح شهر بی ‌نیاز می‌کنند.

نیویورک 5 برابر تهران خطوط مترو دارد

نیویورک از حیث جمعیت و وسعت نزدیک به تهران است نیویورک بیش از 8 میلون نفر جمعیت و حدود 1200 کیلومتر مربع وسعت دارد. سیستم حمل و نقل این شهر تحت نظر سازمان حمل و نقل شهری اداره می شود بیش از 56 درصد مردم این شهر برای رفت و آمد در داخل این شهر از وسایط حمل و نقل عمومی استفاده می کنند. در نیویورک علاوه بر مترو و اتوبوس قطارهای سریعی هم هستند که به کمک شبکه حمل و نقل نیویورک آمدند. نیویورک 36 خط مترو دارد 471 ایستگاه مترو و 1355 کیلومتر خط مترو دارد که روزانه بیش از 5 میلیون نفر را جابجا می کند علاوه بر این نیویورک 327 خط اتوبوسرانی دارد. با مقایسه سطحی می توان پی برد که شهر نیویورک که باتوجه به اینکه از شهرهای بزرگ دنیا است و از حیث اهمیت و گردشگری با کلان شهر تهران قابل مقایسه نیست چندین برابر تهران از ظرفیت حمل و نقل عمومی برخوردار است نیویورک 6 برابر بیشتر از تهران خطوط مترو دارد علاوه بر این بیش از 4 برابر بیش از تهران خطوط مترو دارد.

قاسم شجاع