جلالی: ما و روسیه به یک گفتمان واحد رسیدیم
سفیر ایران در روسیه با اشاره به امضای معاهده بین ایران و روسیه گفت: ما به یک گفتمان واحد در این عرصه رسیدیم و این گفتمان واحد یعنی تقابل با ساختار ظالمانه قدرت جهانی و همکاری برای رسیدن به یک نظم جدید.
به گزارش خبرنگار صنعت مالی، کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه در گفتگو با برنامه «جهان امروز» شبکه خبر درباره جزئیات معاهده ایران و روسیه گفت: این توافق یک توافق محرمانه نیست و ما و روس‌ها متن را منتشر کردیم. در این چندماه گذشته غرب تلاش کرد که این موافقتنامه را صرف موافقتنامه نظامی و امنیتی جلوه دهد اما ما مرتب تاکید کردیم که این توافقتنامه جامعی است و امروز اگر کسی مرور کند می‌فهمد که در همه ابعاد است.
وی افزود: ابعاد سیاسی و دوجانبه دو کشور، همکاری در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی به ویژه مواجهه با ساختار قدرت جهانی مبتنی بر تک قطبی و رفتن به سمت دنیای جدید چندقطبی و همکاری‌ها در حوزه‌های مربوط به مبارزه با تروریسم، حقوق بشر، مسائل مربوط به محیط زیست به ویژه دریای خزر و همین طور همکاری در مسائل اقتصادی و دفاعی، امنیتی، سایبری، هوش مصنوعی و دانش‌های جدید را در برمی‌گیرد.
سفیر ایران همچنین گفت: با توجه به فضای جدید همکاری‌های ما در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی این معاهده روزآمد شده و شامل و جامع است.
وی در خصوص تفاوت این معاهده با معاهده قبلی بین دو کشور گفت: ما یک موافقتنامه جامعی را در سال 2001 به تصویب رساندیم و آن 20 ساله بود و به شکل خودکار تمدید آن پیش بینی شده بود و قرار بود در صورت موافقت برای پنج سال تمدید شود. آن موافقتنامه همکاری را در فضای آن روز ترسیم کرده بود.
جلالی گفت: اکنون فضای ما بسیار متفاوت است. روابط ایران و روسیه دو پایه دارد. یک پایه آن همسایگی است و در طول تاریخ وجود داشت و گاهی اوقات خاطرات تلخی داریم و جریان‌های روس هراس سعی دارند از خاطرات گذشته استفاده کنند و نگذارند روابط ما به روابط متعادل و متوازنی برسد.
سفیر ایران ادامه داد: پایه دوم به رویکردهای نوین در روسیه بر می‌گیردد. ما به عنوان ایران اساس انقلاب اسلامی بر اساس دو رکن بود. یکی تقابل با استبداد داخلی و دیگری مبارزه با استعمار خارجی و اتفاقا قائل بودیم استبداد داخلی به دلیل استعمار خارجی است. بر همین اساس آمدیم گفتیم نه شرقی نه غربی جمهوری اسلامی. پس از فروپاشی شوروی ساختار جدیدی شکل گرفت بر اساس محور آمریکا که با ما آن تقابل کردیم. روس‌ها تلاش کردند که با این ساختار همکاری کنند و فضایی را برای خودشان تعریف کنند. اما هرچه تلاش کردند موفق نشدند.
وی افزود: از زمانی که بحران گرجستان به وجود آمد احساس کردند که دنیای غرب با آن‌ها در مسیر تقابلی است. بعد در سال 2014 که موضوع اوکراین به وجود آمد تقابل شکل جدی تری گرفت. از 2014 تا 2022 هم روسیه دو استراتژی داشت. یکی اینکه هنوز هم بتوانیم با غرب به تفاهم برسیم و دوم اینکه شاید به مرحله جنگ برسیم. عملا در فوریه 2022 به مرحله تقابل با غرب و جنگ رسیدند.
جلالی خاطرنشان کرد: پوتین در گفتگو با یکی از مقامات بالای کشور ما گفت که آمریکایی‌ها دو دسته کشور بیشتر به رسمیت نمی‌شناسند. یا باید مطیع آمریکا باشید و اگر نبودید در لیست دشمنان آمریکا هستید. این یک تجربه است. کشوری که تلاش کرد با غرب کار کند نهایت به این نتیجه رسید که غرب او را صرفا برای این می‌خواهد که پشت سرش حرکت کند.
وی در ادامه اظهار داشت: ما به یک گفتمان واحد در این عرصه رسیدیم و این گفتمان واحد یعنی تقابل با ساختار ظالمانه قدرت جهانی و همکاری برای رسیدن به یک نظم جدید که در قالب شانگهای بریکس دوجانبه و همکاری‌های منطقه‌ای به نتیجه می‌رسد. اگر این تحلیل را بپدیریم آنوقت می‌توانیم بفهمیم که این موافقتنامه جامع چه ابعاد مهمی را در برمی‌گیرد و چه هدف‌هایی را برای خودش به همراه دارد.
جلالی درباره موانع عملیاتی شدن توافق و راه عبور از آنان گفت: ما اکنون یک نوع همگرایی را در داخل کشور برای این امر داریم. این توافقنامه با نظرات مقامات عالی دو کشور تدوین شد و در دولت گذشته شهید رییسی تلاش‌های زیادی برای توافقنامه انجام شد. آقای پزشکیان هم تمام تلاشش را انجام داد تا با سرعت این توافقنامه به سرانجام برسد. یکی از موانع این می‌تواند باشد که ما این را به مسائل داخلی گره بزنیم. در امر سیاست خارجی نباید به دنبال مسائل جناحی باشیم.
وی افزود: در عرصه سیاست خارجی باید دارای صدای واحد باشیم. از طرف دیگر می‌بینیم که در داخل ایران نوعی روس گریزی وجود دارد. علت این است که متاسفانه جریانات در داخل عمدتا مطالب را از دنیای غرب می‌گیرند. ما باید به منابع اصلی رجوع کنیم.
سفیر ایران تصریح کرد: من خبری دیدم که گفتند روسیه تکلیف کرده که ایران حتما باید به “اف ای تی اف” بپیوندد. سیاست خارجی ما اتفاقا مستقل است. ما کشوری نیستیم که کسی به ما دستور بدهد کاری کنیم یا نکنیم. کسانی که این را مطرح کردند اهداف متناقض و یا متعارضی دارند. باید از این مراحل عبور کنیم و به منافع ملی خود بیاندیشیم.
وی همچنین گفت: ایران می‌تواند کالاهای خودش را صادر کند و هم می‌تواند به عنوان هاب برای روسیه عمل کند. اگر کریدور شمال جنوب را به انتها برسانیم عندالحسنیین برای ما است. چون امروز به روسیه کمک می‌کنیم اما این کریدور برای این است که بجای انتقال کالا از مسیر 17 هزار کیلومتری از هند به اروپا از مسیر 7 هزار کیلومتری ایران و روسیه منتقل شود. این کریدور می‌تواند آینده روابط ما با غرب را هم حتی تسریع کند.