حسن حیدری، عضو هیئت علمی در گفت‌وگو با صنعت مالی، با بیان اینکه دستمزد و مالیات منطقه‌ای با تمام نقاط قوتی که دارد با سیستم حقوق و دستمزد ایران سازگاری نخواهد داشت، گفت: این شیوه برای کشورهایی کاربرد دارد که آزادسازی حقوق و دستمزد در آنجا اجرایی شده؛ یعنی حداقل حقوقی را مشخص کرده‌اند که کاملاً تورم را پوشش می‌دهد ولی سقفی برای حقوق تعیین نشده و دست کارفرما برای اعطای مزایا و امتیازات به کارکنان باز است.
وی افزود: در اقتصاد دولتی ایران، تمرکزگرایی به حدی است که کارفرما و مدیران نمی‌توانند بیش از آنچه که دولت تعیین کرده حقوق و مزایا پرداخت کنند؛ در صورتی که در دیگر کشورها چنین شیوه‌ای وجود ندارد. در کشورهای توسعه‌یافته و موفق دولت حداقل حقوقی را مشخص کرده که همه بخش‌های اقتصادی اعم از دولتی و خصوصی ملزم به پرداخت آن هستند ولی سقفی برای آن وجود ندارد و کارفرما می‌تواند برای ایجاد انگیزه در کارکنان خود و براساس توانایی، خروجی و کارکرد نیروی انسانی حقوق را افزایش دهد.
تشدید بی‌عدالتی با حقوق و دستمزد ناعادلانه
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس با بیان اینکه نظام حقوق و دستمزد حاکم بر ایران به غیر از ناعدالتی و تشدید اعتراضات خروجی دیگر در پی ندارد، گفت: فرض کنید در یک اداره کارمندی تلاش بسیاری می‌کند و به بازدهی مجموعه کمک می‌رساند ولی در آخر ماه موقع پرداخت حقوق دقیقاً مشابه کسی دریافتی دارد که همانند او کار نکرده و خروجی نداشته است. واقعاً این عدالت نیست و قطعاً انگیزه کار و نوآوری در کارکنان را از بین می‌برد و دلیلش هم چیست؟ چون سیستم حقوق و دستمزد طوری طراحی شده که همه را به یک چشم می‌بیند.
حیدری بیان کرد: از سوی دیگر باید پذیرف هزینه‌های زندگی در پایتخت یا کلان‌شهرها با هزینه‌های زندگی در شهرهای کوچک برابر نیست و نباید حقوق دریافتی و سقف مالیاتی یکسان باشد. دولت برای سال آینده سقف مالیاتی برای حقوق‌ها را 24 میلیون تومان تعریف کرده ولی در اصل برای شهری مانند تهران 24 میلیون تومان حقوق کمی است و باید دولت این سقف را افزایش دهد.
هدف باید کارایی باشد
وی با بیان اینکه نظام پرداخت دستمزد در ایران شبیه به نظام سوسیالیستی که همه را برابر می‌بیند، گفت: قرار است میان فردی که خروجی زیادی ندارد با فردی که در سازمان خود اثرگذار است شباهت وجود داشته باشد. چنین رویکردهایی سبب شده تا همه معرض شوند و از وضعیت کنونی ناراضی باشند. حتی در رده بالاتر مدیران هم از حقوق و مزایای خود راضی نیستند به ویژه مدیرانی که اضطراب و فشار کاری بسیاری را تحمل می‌کنند و مسئولیت بیشتری را بر عهده دارند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران بیان کرد: من معتقدم باید حقوق و دستمزدها آزاد شوند ولی اگر این شیوه اجرا نشود هم بروکراسی اداری ناکارآمد تداوم خواهد یافت و هم اینکه انگیزه کار و نوآوری از بین می‌رود و همه کارکنان گرفتار روزمرگری می‌شوند یعنی فقط صبح در محل کار حاضر می‌شوند و ساعت کاری خود را پر می‌کنند تا در انتهای ماه حقوقی دریافت کنند. در این شیوه نه مسئولیت‌پذیری جای دارد و نه اینکه انگیزه و تلاش مهم شمرده خواهد شد.
بیشتر بخوانید:
- خبر مهم عضو شورای عالی کار درباره دستمزد ۱۴۰۳ کارگران/ رقم واقعی حقوق کارگران چه عددی است؟
- افزایش فشار مالی بر صندوق‌های بازنشستگی با قانون متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان